Podatek od darowizny - czym się cechuje?

Większość osób wie o tym, że darowizna przekazywana w najbliższej rodzinie jest zwolniona z podatku od spadków i darowizn. Jednakże niekiedy musimy dopełnić formalności, aby móc skorzystać z takiego zwolnienia. Poza tym znaczenie mają kwoty wolne od podatku zależnie od grupy podatkowej, w której znajduje się darczyńca. Co zatem warto wiedzieć na ten temat? Czy wszystkie darowizny ulegają opodatkowaniu? Kiedy konieczne jest zgłoszenie otrzymania darowizny do urzędu skarbowego?

Podatek od darowizny

W każdym przypadku przekazania darowizny obowiązuje podatek od darowizny. Jednakże przepisy prawne wskazują na niektóre grupy podatkowe, które mogą liczyć na zwolnienia. Wyróżniamy zatem następujące grupy podatkowe:

• Grupa 1 - to wstępni, zstępni, rodzeństwo, macocha i ojczym, zięć i synowa, teściowie, pasierb
• Grupa 2 - to zstępni rodzeństwa, zstępni i małżonkowie pasierbów, rodzeństwo rodziców, małżonkowie rodzeństwa małżonków i innych zstępnych
• Grupa 3 - wszystkie pozostałe osoby, nie zaliczające się do pozostałych grup

Gdy dojdzie do nabycia praw majątkowych lub rzeczy od tej samej osoby więcej niż raz, wtedy ujmowana jest wartość przekazanej darowizny w okresie 5 lat poprzednich. W efekcie suma wszystkich darowizn jest podstawą opodatkowania! Cenne informacje na ten temat znajdziemy w serwisie Poradnik Przedsiębiorcy. 

Nie zapominajmy także o grupie zerowej, obowiązującej w ramach grupy 1. Obejmuje ona rodzeństwo, pasierba, zstępnych i wstępnych, ojczyma i macochę. Tutaj każda darowizna może być zwolniona z opodatkowania, nawet po przekroczeniu danych kwot wolnych. Musimy jednak zgłosić naczelnikowi urzędu skarbowego fakt otrzymania darowizny w terminie 6 miesięcy od dnia powstawania obowiązku podatkowego. Na formularzu SD-Z2 wskazujemy nadwyżkę kwoty ponad limit wolny. 

Darowizna od rodziców

A jak wygląda sprawa darowizny od rodziców? Należą oni do grupy 0, dlatego nie trzeba martwić się podatkiem, pod warunkiem, że zgłosimy do US otrzymanie darowizny od rodziców. W przypadku darowizny o mniejszej wartości niż 36 120 złotych, nie trzeba zgłaszać sprawy do urzędu skarbowego i płacić podatku. W innym przypadku koniecznością jest zgłoszenie na formularzu SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania darowizny. 

Pamiętajmy o tym, że nieco inaczej wygląda rozliczenie darowizny środków pieniężnych. Uzyskana darowizna w grupie 0 o wartości większej niż 36 120 złotych nie jest opodatkowana, jeśli jej utrzymanie udokumentowaliśmy przekazem pocztowym, dowodem przekazania na rachunek bankowy lub na rachunek prowadzony w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej. Wszystko to wskazuje, że odpowiednie udokumentowanie darowizny pozwoli nam korzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Wtedy do formularza SD-Z2 dołączamy dowody otrzymania darowizny.

Co w sytuacji, gdy nie zgłosimy darowizny od rodziców? Wtedy musimy liczyć się z opodatkowaniem na zasadach ogólnych, przez co należy złożyć deklarację i zapłacić podatek. Często zdarza się, że rodzice kupują mieszkanie dziecku, które wyjeżdża studiować. Osoba obdarowana powinna to zgłosić do urzędu skarbowego, gdyż w przeciwnym razie darowizna w takiej formie zostanie opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Termin złożenia darowizny odznacza się materialnym charakterem, dlatego nie podlega przywróceniu - podatnik traci zatem możliwość skorzystania ze zwolnienia z podatku od darowizny. Poza tym urząd skarbowy może dodatkowo nałożyć karę za niedotrzymanie obowiązku zgłoszeniowego. Należy przestrzegać przepisów prawnych w tym zakresie, a w razie wątpliwości korzystać z pomocy prawników. Zawiłe przepisy nie zawsze są dla nas zrozumiałe, dlatego fachowe wsparcie zawsze jest mile widziane. 

Podatek od spadków i darowizn został dokładnie wskazany w obowiązujących przepisach prawnych. W praktyce często otrzymujemy darowizny od rodziców, które w wielu przypadkach powinny być zgłoszone do naczelnika urzędu skarbowego. Zgłoszenie odbywa się na specjalnym formularzu SD-Z2 - musimy je złożyć w ciągu sześciu miesięcy od dnia otrzymania darowizny.