Średnia krajowa 2024 – ile wynosi?

Najnowsze dane GUS wskazują na to, że średnia krajowa na początku roku 2024 wynosiła 7 978,99 złotych. To jednak nie oznacza, że większość Polaków zarabia ponad 7 tysięcy złotych w każdym miesiącu! Niestety wartość ta jest zawyżana, a większość z nas zarabia znacznie mniej. Dlaczego tak jest? Co trzeba wiedzieć o średniej krajowej 2024? Dlaczego ta wartość wskazana przez Główny Urząd Statystyczny jest aż tak wysoka?

Średnia krajowa

Wiemy już, ile aktualnie wynosi średnia krajowa 2024. A czym jest to pojęcie? Najprościej mówiąc, jest to przeciętne wynagrodzenie, czyli średnia płaca Polaków, obliczana przez Główny Urząd Statystyczny. Instytucja ta przedstawia kwoty średniego wynagrodzenia za dany miesiąc zazwyczaj w połowie kolejnego miesiąca. W jaki sposób obliczana jest średnia krajowa?

W celu wykonania obliczeń, sumowane są głównie wynagrodzenia osobowe brutto, wypłaty z tytułu udziału w zysku, czy też honoraria wypłaconym niektórych pracownikom na podstawie umowy o pracę. Uzyskana suma jest potem dzielona przez przeciętną liczbę zatrudnionych w danym okresie, bez uwzględniania osób zatrudnionych za granicą i wykonujących pracę nakładczą. Więcej informacji na ten temat znajdziemy w serwisie Poradnik Pracownika. 

Wynagrodzenia Polaków

Pamiętajmy o tym, że średnia krajowa 2024 nie stanowi  dobrego odzwierciedlenia wynagrodzeń Polaków. Dlaczego tak jest? Tak wysoka średnia podawana przez GUS wynika z tego, że brane są pod uwagę wynagrodzenia osób najlepiej zarabiających. Z kolei osoby zarabiające płacę minimalną mają niewielki wpływ na średnią krajową. Poza tym w wyliczeniach nie są brane pod uwagę wszystkie firmy, lecz jedynie te, które zatrudniają co najmniej 10 osób. Nie ujmuje się zatem małych i mikroprzedsiębiorstw, które stanowią w naszym kraju znaczną większość! Dodatkowo nie bierze się pod uwagę osób zatrudnionych na umowę o dzieło lub zlecenie. 

Przedstawione informacje wskazują, że statystyki przeciętnego wynagrodzenia w 2024 roku znajdują się na poziomie wyższym niż 7 000 złotych brutto. Jeszcze w 2015 roku było to 4 000 zł brutto, co pozwala stwierdzić, że pensje Polaków z roku na rok są coraz większe. W niektórych miesiącach zdarzają się niewielkie spadki w statystykach, co zazwyczaj dotyczy przesunięć w wypłacie premii i sezonowości. Ogólnie jednak możemy przyjąć, że już od dawna wynagrodzenie średnie odznacza się trendem wzrostowym. 

Rzeczywiste wynagrodzenia Polaków

Faktem jest, ze średnia krajowa 2024 raczej nie oddaje rzeczywistych zarobków, jakie uzyskują aktualnie Polacy. Znacznie lepszym odzwierciedleniem naszych płac może być natomiast mediana i dominanta, jednakże te wartości są rzadziej podawane przez Główny Urząd Statystyczny. Eksperci jasno wskazują, że poziom naszych wynagrodzeń lepiej ukazuje dominanta, oznaczająca wartość dominującą wśród płac. Kwota ta jest całkiem inna niż podawana średnia krajowa. 

Jak widzimy, średnia krajowa nie stanowi odzwierciedlenia realnych aronków w Polsce. Większość z nas zarabia najniższą krajową netto, dlatego wspomniane narzędzie nie jest dla nas istotnym wyznacznikiem. Minimalne wynagrodzenie brutto w Polsce aktualnie wynosi 4 242 zł, a już od lipca wzrośnie ono do 4 300 zł. Z tego wynika, że średnia krajowa 2024 jest ponad dwa razy większa niż najniższe wynagrodzenie. Wysokość wskazanej średniej krajowej nie powinna być uznawana jako parametr miarodajny, jednak mimo to często wskazywana jest jako dobre odwzorowanie wynagrodzeń Polaków. To powoduje ogromne niedowierzanie wśród osób, które zarabiają znacznie mniej niż siedem tysięcy złotych na miesiąc. 

Podsumowując, warto podkreślić, że średnia krajowa 2024 wynosi ponad 7 tysięcy złotych brutto. Jednakże to nie oznacza, że każdy Polak zarabia takie kwoty na miesiąc. Niestety wartość średniej krajowej jest znacznie zawyżana przez te osoby, które uzyskują bardzo wysokie zarobki. Faktem jest, że w swoich wyliczeniach GUS nie bierze pod uwagę małych i mikroprzedsiębiorstw, stanowiących znaczną większość w Polsce, przez co zauważamy duże różnice pomiędzy średnią krajową a minimalną pensją 2024.