Krynica Stolicą Polskiego Narciarstwa?

krynica_zdroj-29 — fot. Eholiday.smcloud.net

Jak zapewne wszyscy wiedzą Zakopane od dziesiątek lat jest uznawane za stolicę Polskiego Narciarstwa. Jednak nie wielu wie, że w okresie II Rzeczpospolitej Krynica była jednym z najlepszych ośrodków Narciarstwa na terenie naszego kraju.

Lata 1923-24 uznaję się jako pierwszy sezon Sportów Zimowych w tym uzdrowisku. 16-18 Lutego 1924 udało się zorganizować pierwsze “Mistrzostwa Polski” w Narciarstwie. W tym samym roku Powstała Sekcja Narciarska “Beskid”, która z czasem została przekształcona w Krynicki Klub Narciarski. To właśnie on rokrocznie organizował “Narciarskie Mistrzostwa Krynicy”. Dzięki temu klubowi udało się wybudować pierwszą Skocznie Narciarską w tym regionie, która została prowizorycznie ukończona w roku 1924. Była ona terenowa. Znajdowała się na górze Krzyżowej. W 1927 roku na miejscu pierwotnego obiektu powstała olbrzymia skocznia konkursowa.

Była to największa skocznia w Polsce, oraz jedna z największych i najprecyzyjniejszych w Europie. Oceniano ją jako jedną z najśmielej zaprojektowanych konstrukcji skoczni narciarskich na świecie. Porównywano ją z obiektem w St. Moritz. Pomysłodawcą tego obiektu został doktor Bolesław Macudziński, który był Prezesem Komisji Sportowej PZN. Twórcą projektu był kap. Roman Loteczka, a konstrukcje drewnianą opracował inż Jerzy Niechay. Co ciekawe, przy wykończeniu tych skoczni pracował oddział saperów. Do dnia dzisiejszego zachowały się szczegóły techniczne tej skoczni.

Główne szczegóły techniczne skoczni: półsztuczny o progu wiszącym, ze skoku parabol.

Długość budowli: 350 m

Różnica poziomów: 120 m

Wysokość wieży startowej: 32 m

Długość konstrukcji drewnianej: 130 m

Długość rozbiegu: 100 m

Długość zeskoku: 100 m

Długość wybiegu: 150 m

Szerokość toru na zeskoku: 18 m

Próg: 2m

Pomost na rozbiegu 7 m. Szeroki z poręczami.

Konstrukcja drewniana z belek świerkowych, łączonych śruby.

W latach 1924 i 1925 na prowizorycznej skoczni w Krynicy odbyły się Mistrzostwa Polski. W obu zawodach wygrywał Henryk Muckenbruch z Zakopanego. Co ciekawe w pierwszym roku wystartowało tylko ośmiu skoczków, a w drugim siedmiu. To pokazuje jak niewielu sportowców w latach dwudziestych XX wieku skakało na nartach. W 1929 roku na Wielkiej skoczni w Krynicy odbył się Międzynarodowy Konkurs Skoków, a 1939 roku Akademickie Mistrzostwa Świata w skokach. Niestety te zawody były ostatnimi na tym przepięknym obiekcie. W trakcie II Wojny Światowej obie skocznie w Krynicy Zdroju zostały zniszczone przez Niemców. W czasach PRL nie udało się przebudować tych obiektów. Dzisiaj miejsce tej skoczni jest zalesione. Po niej nie została żadna pamiątka.

W tym mieście były również inne obiekty sportowe. W roku 1928 z inicjatywy dr Stanisława Polakiewicza powstało Krynickie Towarzystwo Hokejowe. a komisji zdrojowej udało się wybudować stadion lodowy przy ul. Lipowej. W tym miejscu odbywały się rokrocznie Turnieje Hokejowe o Mistrzostwo Polski (w którym przez wiele lat zwyciężała drużyna AZS z Warszawy), jak również zawody o “mistrzostwo Krynicy”. W roku 1931 Krynica zorganizowała “Mistrzostwa Hokejowe Świata”, które przyciągnęły drużynę Kanady, U.S.A oraz wiele zespołów Europejskich. Na tym turnieju Polska zajęła czwarte miejsce, oraz zdobyła wicemistrzostwo Europy.

W tym mieście powstał tor saneczkowy. Został on zbudowany w 1928 na górze parkowej. Miał długość 1600 metrów. Był on obiektem lodowym o dużej prędkości. W Styczniu 1930 odbyły się tam Mistrzostwa Polski. Rok później na tych samych zawodach startowali zawodnicy z zagranicy, a nasi zawodnicy – Bronisław Witkowski i Kazimierz Żarlikowski zajmowali dopiero odpowiednio 10 i 11 miejsca. W 1935 roku na górze Parkowej udało się zorganizować Mistrzostwa Europy. Zakończyły się one sukcesem dla krynickich zawodników. Wicemistrzostwo Europy zdobył Maks Enkel, a trzecie i czwarte miejsce zajęli Bronisław Witkowski i Marek Piechura. W 1938 roku tor saneczkowy został zmodernizowany związku z budową kolejki linowej na górę Parkową. Również w tym samym roku zawodnicy kryniccy osiągnęli ogromny sukces na Mistrzostwach Polski zdobywając trzy pierwsze miejsca. Na górze Parkowej udało się jeszcze rozegrać Mistrzostwa Świata w saneczkarstwie w latach 1958, oraz 1962. Niestety w czasach PRL tor był mocno zaniedbały i nie modernizowany. Z czasem okazał się za stary na rozgrywanie zawodów o randze międzynarodowej. W 2008 roku rozpoczęto budowę sztucznie mrożonego toru saneczkowo-bobslejowego, jednak budowa stanęła w miejscu w Marcu 2009 r. Niestety, wielkie plany legły w gruzach. W tej chwili o tej budowie nie mówi już nikt.

Podsumowując mój felieton. Krynica w okresie II Rzeczpospolitej była miejscem, który do dnia dzisiejszego mógłby być świetnym miejscem do rozgrywania zawodów w sportach zimowych. To właśnie ten Kurort organizował Mistrzostwa Świata w saneczkarstwie i w Hokeju, Mistrzostwa Europy w saneczkarstwie, czy Międzynarodowy Konkurs Skoków. Uzdrowisko było popularne nie tylko w Polsce, ale i zagranicą, porównywano je ze Szwajcarskimi St. Moritz, czy Davos. Niestety, po dawnych skoczniach nie ma dziś śladu. Na Górze Parkowej znajduje się część starego toru o długości 500 m. Tor jest lodzony, metodami z czasów “kamienia łupanego” i nie da się tam organizować zawodów o randze międzynarodowej. Moim zdaniem w latach 30. XX wieku Krynica mogła spokojnie ubiegać o organizacje MŚ w Narciarstwie Klasycznych. Niestety, wojna, władze PRL i przykro mi to mówić dzisiejsi zarządcy tego Uzdrowiska dążą do upadku Sportów Zimowych. Przez to Polski sport traci talenty, które spokojnie mogły lub mogłyby walczyć o sukcesy na ZIO.

Wykorzystano Materiały książek: F. Kiryk : Krynica, R Nitribitt, Z. Hetper: Krynica Żegiestów, Muszyna i okolice, Gazeta Lokalna: Krynickie Zdroje.