Historia Mistrzostw Świata w narciarstwie alpejskim

fot. Autor nieznany (IOC Olympic Museum, Switzerland)

Zanim zostaną rozdane kolejne komplety medali na Mistrzostwach Świata w narciarstwie alpejskim w Sankt Moritz, przyjrzyjmy się historii tej imprezy, która swój początek miała wiele lat temu, a dokładnie w 1931 roku w szwajcarskim Mürren.

Podczas pierwszych mistrzostw świata przeprowadzono zawody tylko w dwóch konkurencjach: slalomie i zjeździe. Brało w nich udział łącznie 56 zawodników z 7 krajów: Austii, Australii, Niemiec, Szwajcarii, Włoch, Norwegii i Wielkiej Brytanii. Najwięcej uczestników było ze Szwajcarii (18). W konkurencjach męskich zwycięstwa odnieśli gospodarze (Walter Prager i David Zogg), a w rywalizacji pań Brytyjka Esme Mackinnon.

Początkowo Mistrzostwa Świata odbywały się co roku. Pierwsza dłuższa przerwa, trwająca dwa lata, miała miejsce po mistrzostwach w Zakopanem w 1939 roku. Jedyne do tej pory mistrzostwa w narciarstwie alpejskim, jakie zostały zorganizowane w Polsce były zdominowane przez reprezentantów III Rzeszy, którzy zdobyli 5 złotych medali. Jedynie Szwajcar Rudolf Rominger zdołał pokonać Niemców w slalomie. Kolejne mistrzostwa zostały przeprowadzone dwa lata później w Cortina d`Ampezzo. Nie są one jednak uznawane przez FIS, dlatego że wziąć w nich udział mogli tylko reprezentanci państw osi. Na kolejną imprezę trzeba było czekać aż 7 lat do 1949 roku. Odbyły się wtedy Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Sankt Moritz, a mistrzowie olimpijscy byli w tamtych czasach nagradzani jednocześnie tytułem mistrzów świata. Był to zarazem debiut narciarstwa alpejskiego na ZIO. Od 1948 roku światowy czempionat był organizowany co dwa lata, w tym co cztery lata w ramach ZIO. Ostatnimi Igrzyskami Olimpijskimi, które były równocześnie mistrzostwami świata w narciarstwie alpejskim były XIII Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Lake Placid w 1980 roku. Po MŚ w Schladming w 1982 roku zrobiono 3-letnią przerwę, dzięki czemu sezony, w których są organizowane MŚ nie pokrywają się z tymi, w których odbywają się igrzyska olimpijskie.

Jak wspomniano wyżej. W pierwszych MŚ rywalizowano jedynie w slalomie i w zjeździe. Rok później na MŚ w Cortina d`Ampezzo dołączono do programu mistrzostw kombinację. W 1950 roku w Aspen po raz pierwszy pojawił się slalom gigant, nie było natomiast kombinacji alpejskiej. Podobnie było na MŚ 1952 w Oslo. Cztery konkurencje w programie MŚ pojawiły się dopiero w 1954 w Åre. Debiut najmłodszej alpejskiej konkurencji - Super G - miał miejsce dopiero w 1987 roku w Crans Montana.

Pomijając nieuznawane wyniki z 1941 roku z Cortiny, w MŚ zwyciężało 186 zawodników (obu płci). Większości udało się to tylko raz, ale 74 alpejczyków ma w swoim dorobku przynajmniej dwa tytuły mistrzowskie. W tym gronie jest 40 kobiet i 34 mężczyzn. Najbardziej utytułowaną zawodniczką jest Niemka Christel Cranz, która 12 razy była mistrzynią świata. Dokonała tego w latach 1934-1939. Dodatkowo wygrała ona również zjazd i kombinację na MŚ w 1941 (nie wliczanych do oficjalnych statystyk). Na drugim miejscu pod względem zdobytych tytułów mistrzowskich są Szwedka Anja Pärson, bardziej bliższa współczesnym kibicom, a także Francuska Marielle Goitschel jeżdżąca przede wszystkim w latach 60`. Te dwie zawodniczki wygrywały zawody na MŚ 7-krotnie. Rekordzistą wśród mężczyzn jest Austriak Toni Sailer. Wszystkie swoje medale zdobył na dwóch MŚ: w Cortinie d`Ampezzo (1956) i Bad Gastein (1958). Z wszystkich zawodów, które się tam odbyły nie wygrał tylko w slalomie w Bad Gastein. W tej konkurencji zajął drugie miejsce. W rankingu zwycięzców MŚ drugi jest Francuz Jean-Claude Killy z 6 złotymi medalami, a na trzecim miejscu znajduje się pięciu zawodników z pięcioma zwycięstwami: Norwegowie Kjetil Andre Aamodt, Aksel Lund Svindal, Amerykanin Ted Ligety, Włoch Gustav Thöni i Szwed Ingemar Stenmark. Svindal i Ligety są wciąż aktywnymi zawodnikami, ale na pewno nie powiększą swojej kolekcji medali w Sankt Moritz, ponieważ z powodu kontuzji tam nie wystąpią.

Najlepsza trójka kobiet jeśli chodzi o medale jakiegokolwiek koloru wygląda dokładnie tak samo jak w przypadku liczby zwycięstw. Pierwsza jest Christel Chranz (15 medali), druga Pärson wspólnie z Goitschel (11). Inaczej wygląda natomiast czołówka medalistów MŚ w przypadku mężczyzn. Liderem rankingu jest Kjetil Andre Aamodt (12 medali), a drugie miejsce zajmują razem rodak Aamodta - Lasse Kjus - oraz reprezentujący Luksemburg Marc Girardelii (po 11 medali).

W klasyfikacji medalowe wszech czasów prowadzą Austriacy, zarówno pod względem ilości medali w konkurencjach kobiecych jak i konkurencjach męskich. Panowie jeżdżący dla Austrii zdobyli na MŚ w sumie 120 medali (44 złote, 41 srebrnych i 35 brązowych), a panie 113 (37 złotych, 39 srebrnych i 37 brązowych). Drugie miejsce zajmuje Szwajcaria. W zmaganiach mężczyzn mają oni 89 medali (27-29-33), a w zmaganiach kobiet 69 (24-28-17). Francuscy mężczyźni są na trzecim miejscu jeśli chodzi o medale ogółem (56 medali, 16 złotych, 23 srebrne, 13 brązowych), natomiast więcej złotych krążków mają Norwegowie (42 medale, 19 złotych, 15 srebrnych, 8 brązowych). U kobiet trzecie miejsce w rankingu mają Niemcy z 64 medalami (22-17-25).

Przynajmniej jeden medal mistrzostw świata został zdobyty przez reprezentantów 23 krajów. W tym gronie jest Polska za sprawą Andrzeja Bachledy Curusia, który dwa razy był w czołowej trójce podczas MŚ. W 1970 roku otrzymał brązowy medal w Val Gardenie, a w 1974 srebrny w Sankt Moritz za kombinację.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych FIS